Ontdek uw circulaire vastgoedkansen Door de overgang naar een circulaire economie, waar ontworpen wordt met het gebruikseinde in beeld, verandert er veel voor nieuwbouw en bestaand vastgoed. Voor veel vastgoedpartijen, zoals gebouweigenaren, corporaties en ontwikkelaars, is het lastig om financieel grip hierop te krijgen. In deze unieke cursus tonen topdocenten Jeroen de Jong en Jim Teunizen uw circulaire vastgoedkansen én aandachtspunten. Daarbij kijken we vooral naar de impact van de extra kosten en het gevolg voor de waarde van een commercieel gebouw of woning. U krijgt een integraal rekenmodel voor circulair vastgoed aangereikt, die u met deze cursus leert toepassen op uw vastgoedpraktijk. In 1 dag leert u: Introductie: Circulair Ontwerpen, Bouwen & Ontwikkelen Financiële impact aangescherpte MPG per 1 juli 2021 Meerinvestering houtbouw & biobased bouwen Aanpak Circulaire Rekenmodellen Actuele praktijkcases: circulair kantoor & circulaire gebiedsontwikkeling Reactie deelnemers: "Kracht van de cursusdag is dat de docent brede kennis heeft, in staat is beleidsmatige zaken mee te nemen, en dan vervolgens dit praktisch weet te maken." "De aangereikte tools zijn goed bruikbaar en toepasbaar in de dagelijkse praktijk" PROGRAMMA 08:30 Ontvangst 09:00 Introductie: Circulair Ontwerpen, Bouwen en Ontwikkelen Uw docent: Jim Teunizen, partner Alba Concepts en aanjager Circulaire Bouweconomie bij BCI Gebouw. In de ochtend behandelen we de huidige stand van zaken rondom circulair ontwerpen, bouwen en ontwikkelen. Daarin beantwoorden wij vragen over welke aspecten van belang zijn voor circulair vastgoedrekenen. Hoe vertalen we dat naar onze vastgoedpraktijk? Daarbij kijken we naar zowel nieuwbouw als bestaand vastgoed. Wettelijk kader: Milieuprestatie van Gebouwen (MPG), CB’23 Meetinstrumenten: Building Circularity Index (BCI), e.a. Beginselen van financiële restwaardebepaling Marktwaarde van circulaire bouwproducten/-materialen Impact op grond- en vastgoedexploitatie van circulair ontwikkelen Ook gaan wij in op een aantal actuele vragen als: Wat is de financiële impact van de aanscherping van de MPG per 1 juli 2021? Wat is de (meer)investering van houtbouw en biobased bouwen? Krijgt circulariteit al een plek in het taxatiemodel? 12:30 Lunch 13:00 Circulair Vastgoedrekenen & Toepassing op Praktijkcases Uw docent: Jeroen de Jong, sr. gebiedseconoom BPD Gebiedsontwikkeling Circulariteit is een breed begrip. Met de toepassing van circulaire rekenmodellen leert u de opgaven tot een overzichtelijk aantal uitgangspunten te kaderen en de mogelijkheden financieel te onderzoeken en onderbouwen. De praktijktoepassing van de modellen wordt aan de hand van concrete rekenvoorbeelden geïllustreerd. Vervolgens gaat u hier zelf mee aan de slag. Daarbij komen alle relevante aspecten van circulair vastgoed naar voren. We behandelen drie cases afgestemd op de actualiteit van uw vastgoedpraktijk: Analyse waarde tijdelijk circulair kantoorgebouw Integratie circulair afbouwpakket, in verhuurfase Circulaire gebiedsontwikkeling: impact op de grondwaarde 16:00 Afsluiting met netwerkborrel
Deze module staat in het teken van het rekenen aan het verduurzamen van uw eigen casus. Hierbij zal er, naast de kwantitatieve aspecten zoals kosten- en tijdsbesparing, ook gekeken worden naar de kwalitatieve aspecten voor een effectief plan. Een voorbeeld van een kwalitatief aspect is: Het effect van een zuiniger en stiller ventilatiesysteem die de werksfeer en productiviteit binnen een bedrijf kan verbeteren. De shortcode [course-button] kan alleen gebruikt worden op een cursuspagina Gekozen duurzaamheidsmaatregelen zullen binnen deze module worden benoemd, gepland, begroot en vervolgens ingevoerd in het DMJOP. Daarbij komt de financiële haalbaarheid aan bod. De duurzame onderhoudsmaatregelen worden doorgerekend en vergeleken met de traditionele onderhoudsmaatregelen om te zien wat de baten zijn. Op basis van een jaarkostenberekening zal het beste onderhoudsscenario zichtbaar worden. De waarde van vastgoed wordt bepaald door een taxatie. Om dit gegeven te begrijpen zal een taxateur tekst en uitleg geven over hoe een taxatie werkt en hoe de waarde beïnvloed wordt wanneer er een aanpassing gedaan wordt aan vastgoed. Er zullen twee scenario’s besproken worden binnen de module: de originele taxatie van een object en de taxatie na een verduurzaming van het object. Hieruit zal blijken wat voor effecten duurzame maatregelen hebben voor de eigenaar, maar ook voor de gebruiker. Vragen die aan bod komen: “Wat gebeurt er met de kwaliteit van vastgoed?”, “Hoe wordt het direct en indirect rendement beïnvloed?” en “Is het aantrekkelijker voor betrokkenen, bijvoorbeeld een belegger?”. Aan bod komen: Aanpak van MJOP naar DMJOP Beoordeling DMJOP op kwantitatieve en kwalitatieve aspecten Financiële impact van duurzaamheidsmaatregelen berekenen Leren lezen en begrijpen van een taxatierapport Invloed van duurzaamheidsmaatregelen op de vastgoedwaarde Vergelijking van taxaties: voor en na een verduurzaming Effect van duurzame maatregelen voor de eigenaar en de gebruiker
Financiële grip op uw duurzaamheidsambities in vastgoedprojecten! De klimaatdoelstellingen van Parijs en de steeds strenger wordende eisen van (lokale) Vlaamse overheden hebben invloed op de businesscase, haalbaarheid en financierbaarheid van uw vastgoedprojecten. Het integreren van duurzaamheid in uw vastgoedprojecten verdient zich echter op termijn terug, mede door de huidige oplopende energie- en bouwkost. Hoe maakt u uw vastgoedproject duurzaam en ook haalbaar en betaalbaar? Hoe integreert u duurzaamheid, zoals energietransitie van uw gebouwen en zelfs circulariteit in uw haalbaarheidsanalyses? In 1 dag krijgt u grip op de financiële haalbaarheid van uw duurzaamheidsplannen en -ambities. Schrijft u zich in? Graag tot ziens! Programma 08:30 Onthaal 09:00 Inleiding duurzaamheid & vastgoedprojecten: Rekenen aan Energietransitie Uw docent: Jeroen de Jong, senior gebiedseconoom bij BPD Gebiedsontwikkeling én auteur Basisboek Vastgoedrekenen We zien toenemende eisen die aan duurzaamheid van vastgoedprojecten worden gesteld. Denk aan BEN en de nieuwe renovatieverplichting voor niet-residentieel vastgoed. Dat heeft veel impact op de financiële haalbaarheid van uw projecten. Naar verwachting ontwikkelt de waarde van duurzaam vastgoed positief. Welke duurzame aspecten zijn er voor vastgoedprojecten? Hoe integreert u duurzaamheid in uw vastgoedbusinesscase? Dat staat centraal op deze cursus. We starten met een kort, actueel overzicht van duurzaamheid in vastgoedprojecten, de trends die daarop van invloed zijn, zoals de sterk oplopende energie- en bouwkost. Daarnaast besteden we in dit eerste lesblok ook aandacht aan de vastgoedrekentechniek die u nodig hebt om de businesscase te kunnen berekenen. Vervolgens kijken we naar de 2 belangrijkste ontwikkelingen: de energietransitie van gebouwen, met zelfs een doorkijk naar circulair vastgoed. PROGRAMMA 10:30 Break 10:45 Rekenen aan Energietransitie van Gebouwen De docent kijkt vanuit zijn ruime ervaring in Nederland (BPD is de grootste woningontwikkelaar van Nederland, onderdeel van de Rabobank) naar de financiële impact van het effect van de energietransitie op de ontwikkeling en beheer van vastgoed. Het doel van de Energietransitie is om van fossiele brandstoffen naar volledig duurzame energiebronnen zoals zonne- en windenergie over te stappen. In de ‘overgangsperiode’ wordt het aandeel conventionele energiebronnen, zoals kolencentrales, steeds verder verkleind en wordt tegelijkertijd gewerkt om zo veel mogelijk energie te besparen. Het doel is om uiteindelijk tot een volledig duurzame energievoorziening te komen. We behandelen de vragen die op u afkomen zoals: Wanneer moeten we starten met investeren in energievoorziening (warmte en koude)? Welke ambities volgt u wel en met welke wacht u nog even? Is een investering nu weggegooid geld of juist waarde verhogend? Ontstaan er nieuwe verdienmodellen en hoe kunt u daarop inspelen? Oftewel: kost de energietransitie u geld of levert het geld op? 12:30 Lunch 13:30 Praktijkcases: Energietransitie bestaand kantoor & verduurzamen woning Na de lunch gaan we aan slag met het berekenen van de energietransitie van uw vastgoedprojecten. Hoe ziet de businesscase eruit en hoe kunt u die optimaliseren? Daartoe behandelen wij 2 praktijkcases: Praktijkcase 1: Energietransitie van een bestaand kantoor. Denk aan het vrij maken van stookolie en aardgas, verduurzamen en het effect op de waarde. Praktijkcase 2: Verduurzamen van een woningIn deze case behandelen we op eenzelfde manier als de vorige opgave, de rekensom van de verduurzaming van residentieel vastgoed. 15:00 Break 15:30 Rekenen aan Circulair Vastgoed: TCO-rekenmodel Ten slotte staat circulair vastgoed centraal. Het huidige economische model is een lineair model van ‘productie’, ‘gebruiken’ en ‘afdanken’. Daarin ontginnen we hulpbronnen, maken we producten en ontdoen we ons van producten. Het model is gericht op productgebruik en voor elk nieuw product worden nieuwe grondstoffen gewonnen. Het tegenovergestelde van een lineaire economie is een circulaire economie. In een puur circulaire economie bestaat er geen afval, wordt uitsluitend hernieuwbare energie gebruikt en is het gebruik van hulpbronnen geoptimaliseerd. De focus ligt op vermindering, hergebruik en recycling. Tijdens dit laatste deel van de cursus krijgt u inzicht in circulaire verdienmodellen die ‘potentieel’ toepasbaar zijn in de praktijk. Met de nadruk op potentieel, omdat we qua denken en ambities nog aan het prille begin staan van de echte circulaire economie. We gaan rekenen aan een circulaire vastgoedproject op basis van het rekenmodel van Total Cost of Ownership (TCO), gericht op afbouwpakket en/of een integrale waardering gericht op financiering van commercieel circulair vastgoed. Daarmee krijgt u inzicht in de rekenmethodiek gericht op de circulaire aanpak, die met eigen inzicht ook weer goed toepasbaar zijn op uw vastgoedpraktijk. 17:00 Netwerkdrink
Financiële grip op uw duurzaamheidsambities in vastgoedprojecten! De klimaatdoelstellingen van Parijs en de steeds strenger wordende eisen van (lokale) overheden hebben invloed op de businesscase, haalbaarheid en financierbaarheid van uw vastgoedprojecten. Het integreren van duurzaamheid in uw vastgoedprojecten verdient zich echter op termijn terug, mede door de flink oplopende energie- en bouwkosten. Hoe maakt u uw vastgoedproject duurzaam en ook haalbaar en betaalbaar? Hoe integreert u duurzaamheid, zoals de energietransitie van uw gebouwen en zelfs circulariteit, in uw haalbaarheidsanalyses? In 1 dag krijgt u grip op de financiële haalbaarheid van uw duurzaamheidsplannen en -ambities. Schrijft u zich in? Graag tot ziens! Programma 08:30 Ontvangst 09:00 Inleiding duurzaamheid & vastgoed: Rekenen aan Energietransitie Uw docent: Jeroen de Jong, senior gebiedseconoom bij BPD Gebiedsontwikkeling én auteur Basisboek Vastgoedrekenen We zien vanuit de EU flink toenemende eisen die aan duurzaamheid van vastgoedprojecten worden gesteld. Denk aan de aangescherpte BENG-eisen, EPC-normen en MPG-eisen (MilieuPrestatie Gebouwen). Dat heeft veel impact op de financiële haalbaarheid van uw projecten. Naar verwachting ontwikkelt de waarde van duurzaam vastgoed positief. Welke duurzame aspecten zijn er voor vastgoedprojecten? Hoe integreert u duurzaamheid in uw vastgoedbusinesscase? Dat staat centraal op deze cursus. We starten met een kort, actueel overzicht van duurzaamheid in vastgoedprojecten en de trends die daarop van invloed zijn, zoals de sterk oplopende energiekosten en die van bouwmaterialen. Daarnaast besteden we ook kort aandacht aan de vastgoedrekentechniek die u nodig hebt om de businesscase te kunnen berekenen. Vervolgens kijken we naar de 2 belangrijkste ontwikkelingen: de energietransitie van gebouwen met een doorkijk naar circulair vastgoed. 10:30 Break 10:45 Rekenen aan Energietransitie van Gebouwen In dit lesblok kijken we naar de financiële impact van de energietransitie op de ontwikkeling en beheer van vastgoed. Het doel van de energietransitie is om van fossiele brandstoffen naar volledig duurzame energiebronnen zoals zonne- en windenergie over te stappen. In de ‘overgangsperiode’ wordt het aandeel conventionele energiebronnen, zoals kolencentrales, steeds verder verkleind en wordt tegelijkertijd gewerkt om zo veel mogelijk energie te besparen. Het doel is om uiteindelijk tot een volledig duurzame energievoorziening te komen. We behandelen de vragen die op u afkomen zoals: Wanneer moeten we starten met investeren in energievoorziening (warmte en koude)? Welke ambities volgt u wel en met welke wacht u nog even? Is een investering nu weggegooid geld of juist waardeverhogend? Ontstaan er nieuwe verdienmodellen en hoe kunt u daarop inspelen? Oftewel: kost de energietransitie u geld of levert het geld op? 12:30 Lunch 13:00 Praktijkcases: Energietransitie bestaand kantoor & verduurzamen woning Na de lunch gaan we aan de slag met het berekenen van de energietransitie van uw vastgoedprojecten. Hoe ziet de businesscase eruit en hoe kunt u die optimaliseren? Daartoe behandelen wij 2 praktijkcases: Praktijkcase 1: Energietransitie bestaand kantoorDenk aan het gasloos maken, verduurzamen en het effect op de waarde. Praktijkcase 2: Verduurzamen sociale huurwoningIn deze case behandelen we op eenzelfde manier als bij de vorige opgave, de rekensom van de verduurzaming van een bestaande woning van een corporatie. 14:30 Break 14:45 Rekenen aan Circulair Vastgoed: TCO-rekenmodel Ten slotte staat circulair vastgoed centraal. Het huidige economische model is een lineair model van ‘productie’, ‘gebruiken’ en ‘afdanken’. Daarin ontginnen we hulpbronnen, maken we producten en ontdoen we ons van producten. Het model is gericht op productgebruik en voor elk nieuw product worden nieuwe grondstoffen gewonnen. Het tegenovergestelde van een lineaire economie is een circulaire economie. In een puur circulaire economie bestaat er geen afval, wordt uitsluitend hernieuwbare energie gebruikt en is het gebruik van hulpbronnen geoptimaliseerd. De focus ligt op vermindering, hergebruik en recycling. Tijdens dit laatste deel van de cursus krijgt u inzicht in circulaire verdienmodellen die ‘potentieel’ toepasbaar zijn in de praktijk. Met de nadruk op potentieel, omdat we qua denken en ambities nog aan het prille begin staan van de echte circulaire economie. Praktijkcase 3: commercieel circulair vastgoedWe gaan rekenen aan een circulair vastgoedproject op basis van het rekenmodel van Total Cost of Ownership (TCO), gericht op afbouwpakket en/of een integrale waardering gericht op financiering van commercieel circulair vastgoed. Daarmee krijgt u inzicht in de rekenmethodiek gericht op de circulaire aanpak, die met eigen inzicht ook weer goed toepasbaar is op uw vastgoedpraktijk. 16:30 Afsluitende Netwerkborrel